Rượu là một phần không thể thiếu của các bữa tiệc và buổi liên hoan, nhưng khi uống quá nhiều, nó có thể gây ra tình trạng ngộ độc rượu, một tình trạng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Vậy làm thế nào để nhận biết và ngăn ngừa ngộ độc rượu?
1. Ngộ độc rượu là gì?
Ngộ độc rượu là tình trạng độc hại xảy ra khi người tiêu dùng uống quá nhiều rượu hoặc uống rượu không đúng cách. Khi uống quá nhiều rượu, cơ thể không thể xử lý được lượng cồn trong máu, dẫn đến tình trạng ngộ độc.
Ethanol là thành phần chính trong rượu, với công thức hóa học C2H5OH, trong khi rượu methanol có công thức hóa học CH3OH. Hai loại rượu này đều được lên men và chưng cất. Thế nhưng, nếu như rượu ethanol lên men từ tinh bột hoặc đường thì rượu methanol lại lên men từ nguyên liệu có chứa cellulose (gỗ). Methanol có trong rượu là một chất cực độc. Methanol thường được sử dụng trong đời sống để làm dung môi trong chất tẩy rửa sơn, nước rửa kính, mực in máy photo,…
Ngộ độc rượu xảy ra khi uống quá nhiều rượu ethanol trong thời gian ngắn hoặc do uống quá nhiều rượu có độc chất methanol dẫn đến lượng cồn trong máu quá nhiều. Lúc này gan không kịp đào thải ra ngoài sẽ tổn thương tế bào gan, các bộ phận ở não ngừng hoạt động, kèm các biến chứng nguy hiểm như nghẹt thở, động kinh, hạ thân nhiệt, nhịp tim không đều, thậm chí tử vong.
2. Một số triệu chứng nhận biết ngộ độc rượu
Ngộ độc rượu có thể gây ra một số triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào mức độ và thời gian uống rượu. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp khi bị ngộ độc rượu:
- Chóng mặt, hoa mắt, mất cân bằng
- Khó thở hoặc thở nhanh
- Buồn nôn và nôn mửa
- Đau đầu, mất trí nhớ, lờ mờ
- Tim đập nhanh hoặc ngược lại là chậm
- Cảm giác lo lắng, hoảng loạn hoặc sợ hãi
- Sự thay đổi trong cách nói chuyện hoặc hành vi
- Các triệu chứng trầm cảm hoặc suy giảm tinh thần
Nếu bạn hoặc ai đó xung quanh bạn có những triệu chứng này sau khi uống rượu, hãy cẩn thận và tìm cách đưa người đó đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
3. Cách xử lý sơ cấp cứu ngộ độc rượu
Ngộ độc rượu là tình trạng rất nguy hiểm và có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách. Dưới đây là một số bước cơ bản về cách xử lý sơ cấp cứu:
- Gọi cấp cứu: Nếu bạn nhận thấy người bị ngộ độc rượu đang ở trạng thái nguy hiểm, hãy gọi ngay số cấp cứu 115 hoặc đưa người đó đến bệnh viện gần nhất. Việc gọi cấp cứu là rất quan trọng để có thể cứu sống người bị ngộ độc rượu.
- Nếu người bị ngộ độc rượu đang bị choáng và mất ý thức, bạn nên đặt người đó ở tư thế nằm nghiêng sang một bên để ngăn ngừa nguy cơ nôn mửa và ngạt thở.
- Cố gắng cho người bị ngộ độc rượu uống nước, tránh tiếp tục uống rượu và đồ uống có cồn.
- Nếu người bị ngộ độc rượu không mất ý thức và có thể uống nước, bạn có thể cho họ uống nước nhiều lần để giúp giảm độc tố trong cơ thể.
- Nếu người bị ngộ độc rượu có triệu chứng nôn mửa, hãy giữ cho họ nằm nghiêng sang một bên và giữ cho miệng và mũi của họ sạch sẽ để tránh nguy cơ nôn vào phổi.
- Hạn chế tối đa việc di chuyển người bị ngộ độc rượu, nếu cần di chuyển thì hãy giữ cho người đó ở tư thế an toàn và hạn chế va chạm.
- Cố gắng giữ cho cơ thể người bị ngộ độc ấm áp, bằng cách đưa cho họ chăn, áo khoác, hoặc nếu không có thì hãy sử dụng những tấm chăn hoặc khăn ướt ấm để giữ cho cơ thể ấm.
4. Nguyên nhân chính dẫn đến ngộ độc rượu
Một trong những nguyên nhân chính đó là do lượng cồn vượt quá khả năng xử lý của gan và các cơ quan khác trong cơ thể. Các cơ quan này bao gồm gan, thận, não, phổi và hệ tiêu hóa.
Khi uống rượu, cồn sẽ được hấp thụ vào máu và lan tỏa đến toàn bộ cơ thể. Cồn gây tác động đến các tế bào thần kinh và các thu thể trong não, ảnh hưởng đến các chức năng liên quan đến nhận thức, cảm xúc, hành vi và giấc ngủ. Nếu uống quá nhiều rượu, các thụ thể trong não sẽ bị kích thích quá mức, gây ra các triệu chứng như say rượu, chóng mặt, hoa mắt, mệt mỏi và buồn nôn.
Các yếu tố khác cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ ngộ độc rượu. Một trong số đó là loại rượu. Rượu mạnh có hàm lượng cồn cao hơn so với rượu nhẹ hoặc bia, do đó, nếu uống quá nhiều sẽ dễ dẫn đến ngộ độc rượu. Ngoài ra, chất lượng rượu cũng là một yếu tố quan trọng. Uống rượu kém chất lượng hoặc rượu đã bị ôxi hóa cũng có thể dẫn đến ngộ độc rượu.
Sử dụng một số loại thuốc như chống trầm cảm, thuốc an thần hay thuốc giảm đau có thể tăng nguy cơ bị ngộ độc rượu. Do các thuốc này có tác dụng kích thích hoặc gây ức chế tác dụng của cồn trong cơ thể.
Ngoài ra, sự kết hợp với thuốc khác cũng là một yếu tố gây ra tình trạng ngộ độc (uống rượu cùng với một số loại thuốc như kháng sinh, thuốc chống viêm không steroid hoặc thuốc trị sỏi thận)
5. Biến chứng nghiêm trọng đối với sức khỏe
Ngộ độc rượu có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng đối với sức khỏe và có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, bao gồm:
- Tổn thương gan: Rượu là một chất độc hại đối với gan. Uống quá nhiều rượu trong một thời gian dài có thể gây ra viêm gan, xơ gan, ung thư gan và tổn thương gan nghiêm trọng.
- Tổn thương thần kinh: Rượu có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây ra các triệu chứng như co giật, run rẩy, tê liệt và đau đầu. Uống rượu trong thời gian dài có thể gây ra thiếu máu não, tổn thương thần kinh vĩnh viễn và các vấn đề về trí nhớ.
- Tổn thương hệ tiêu hóa: Rượu gây ảnh hưởng đến đường tiêu hóa và có thể gây ra đau bụng, khó tiêu, tiêu chảy hoặc táo bón. Ngoài ra, uống rượu quá nhiều cũng có thể dẫn đến viêm loét dạ dày và đại tràng.
- Huyết áp cao: Rượu có thể làm tăng huyết áp và dẫn đến các vấn đề về tim mạch, bao gồm đau ngực và nhồi máu cơ tim.
- Một số bệnh ung thư như: Ung thư vòng họng, thực quản, đặc biệt khi uống rượu kết hợp với hút thuốc lá.
- Rối loạn nội tiết: Rượu có thể gây rối loạn nội tiết và ảnh hưởng đến nồng độ hormone trong cơ thể. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề về sinh sản, kinh nguyệt và tiền mãn kinh ở phụ nữ và giảm sự sản sinh hormone tinh dịch ở nam giới.
6. Cách phòng ngừa
Một số cách phòng ngừa, bao gồm:
- Giới hạn lượng rượu uống: Hạn chế uống rượu và giữ mức độ uống rượu trong giới hạn an toàn. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), phụ nữ không nên uống quá 14 đơn vị rượu một tuần và đàn ông không nên uống quá 21 đơn vị rượu một tuần.
- Uống nước đầy đủ: Uống đủ nước để giữ cho cơ thể bạn luôn được cân bằng và tránh khô màng nhầy ở đường tiêu hóa.
- Ăn đầy đủ: Ăn đủ thực phẩm giúp cơ thể tạo ra đủ năng lượng để chống lại tác động của rượu. Tránh uống rượu khi đang đói hoặc trên dạ dày trống.
- Sử dụng thuốc an toàn: Nếu bạn đang sử dụng thuốc, hãy hỏi ý kiến bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ y tế để biết liệu rằng thuốc có tương tác với rượu hay không.
- Tránh lái xe sau khi uống rượu: Không nên lái xe hoặc tham gia các hoạt động đòi hỏi sự tập trung cao sau khi uống rượu.
- Tránh sử dụng rượu khi mang thai: Uống rượu khi mang thai có thể gây hại cho thai nhi và có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
- Biết giới hạn của mình: Hãy biết giới hạn của bản thân và không ép buộc bản thân phải uống thêm nếu bạn cảm thấy không thoải mái hoặc bị say rượu.
- Cân bằng cuộc sống: Hãy giữ một lối sống cân bằng và tránh căng thẳng, áp lực công việc, và các vấn đề tâm lý khác, vì chúng có thể dẫn đến tình trạng uống rượu quá mức.
Nguồn: https://ruouvip.vn/